İşitme duyusu, kulaklar aracılığıyla çevremizdeki sesleri, müzikleri, konuşmaları ve gürültüyü algılamamızı sağlayan karmaşık bir süreçtir. Bu süreç, ses dalgalarının kulaklara girmesi ve beyinde işlenmesiyle gerçekleşir. İşleyiş şu şekildedir:

• Ses Dalgaları Kulaklara Girer: Ses dalgaları, dış kulaktan geçerek kulak zarına ulaşır.
• Kulak Zarının Titreşimi: Kulak zarı, ses dalgalarının etkisiyle titreşir.
• Orta Kulakta İletim: Titreşimler, orta kulaktaki küçük kemikler (çekiç, örs, üzengi) aracılığıyla iç kulağa iletilir.
• İç Kulakta İşleme: İç kulaktaki koklea, titreşimleri sinir sinyallerine dönüştürür.
• İşitme Siniri: Sinir sinyalleri, işitme siniri aracılığıyla beyne iletilir.
• Beyinde İşleme: Beynin işitsel korteksi, sinir sinyallerini yorumlayarak seslerin algılanmasını sağlar.

İşitme Duyusunun İşlevleri:

• İletişim: Konuşmaları anlamamızı ve iletişim kurmamızı sağlar.
• Çevresel Farkındalık: Çevremizdeki sesleri algılayarak tehlikeleri fark etmemizi sağlar.
• Müzik ve Sanat: Müzik ve diğer ses sanatlarının keyfini çıkarmamızı sağlar.
• Sosyal Etkileşim: Sosyal ortamlarda konuşmaları takip etmemizi ve etkileşimde bulunmamızı sağlar.
• Öğrenme: Dersleri dinlememizi ve bilgi edinmemizi sağlar.

İşitme Duyusunda Yaşanabilecek Problemler:

• İşitme Kaybı: Sesleri duymakta zorlanma veya hiç duyamama.
• Hiperakuzi: Normal seslere karşı aşırı duyarlılık.
• Tinnitus: Kulak çınlaması veya uğultusu.
• İşitsel İşlemleme Bozukluğu: Sesleri anlamakta veya ayırt etmekte zorlanma.
• İşitsel Hassasiyetler: Yüksek seslere, ani seslere veya belirli ses frekanslarına aşırı tepki verme.

Ergoterapi ile Neler Yapılabilir?

Ergoterapistler, işitme duyusuyla ilgili sorunları olan bireylerin günlük yaşam aktivitelerine (GYA) katılımlarını artırmak için çeşitli stratejiler ve müdahaleler uygularlar:

• İşitsel İşlemleme Becerilerini Geliştirme:
  • Sesleri ayırt etme ve tanıma aktiviteleri.
  • Konuşmaları anlama ve takip etme aktiviteleri.
  • İşitsel hafıza ve dikkat aktiviteleri.
• İşitsel Hassasiyetleri Yönetme:
  • Gürültülü ortamlarda kulaklık veya tıkaç kullanma.
  • İşitsel uyaranları azaltmak için çevresel düzenlemeler (örneğin, sessiz ortamlar).
  • İşitsel uyaranlara karşı duyarsızlaştırma teknikleri.
  • İşitsel uyaranlarla başa çıkma stratejileri (örneğin, derin nefes egzersizleri).
• Günlük Yaşam Aktivitelerini Uyarlama:
  • Telefon, kapı zili veya alarm gibi sesli uyarıları görsel uyarılarla değiştirme.
  • İletişim kurmak için yazılı veya görsel materyaller kullanma.
  • Gürültülü ortamlarda iletişim kurmak için yardımcı cihazlar kullanma.
• Teknoloji ve Yardımcı Araçlar:
  • İşitme cihazları, koklear implantlar ve FM sistemleri gibi yardımcı teknolojiler.
  • Konuşma tanıma yazılımları ve metin okuma cihazları.
  • Görsel takvimler, listeler ve hatırlatıcılar.

Ergoterapistlerin Yaklaşımı:

• • Bireyin işitme duyusuyla ilgili sorunlarını ve ihtiyaçlarını kapsamlı bir şekilde değerlendirirler.
  • Bireyin günlük yaşam aktivitelerine katılımını artırmaya odaklanırlar.
  • Bireyin yaşına, gelişim düzeyine ve ilgi alanlarına uygun bireyselleştirilmiş terapi programları oluştururlar.

Ebeveynlere ve eğitimcilere, bireyin işitme duyusuyla ilgili sorunlarını anlama ve destekleme konusunda eğitim verirler.