Ekran Bağımlılığı

Çocuklarda Ekran Bağımlılığına Dikkat! 📱

Günümüzde ekranlar, çocukların hem eğlence hem de öğrenme kaynağı haline geldi. Ancak aşırı ekran süresi, çocuklarda fiziksel, zihinsel ve duygusal dengeleri bozabilir. Uzun süre ekrana maruz kalmak; dikkat dağınıklığı, uyku sorunları, sosyalleşme zorlukları ve öfke nöbetleri gibi birçok olumsuz etkiye yol açabilir. Ebeveyn olarak yapmamız gereken ise, çocuğun elinden ekranı alıp hadi git oyun oyna demektir. Çünkü ne oynayacağını bilmeyen çocuk bu davranışla sadece yoksunluk yaşar.

Ekran Bağımlılığı Nasıl Oluşur?

Ekranlar, çocukların beynine güçlü ve sürekli bir uyaran sağlar. Ekran izlerken gelen renkli görseller, hızlı hareketler ve ses efektleri, beyne aşırı bir uyaran yüklemesi yapar. Bu yoğun uyaran sırasında çocuklar, dışarıdan gelen sesleri ve çevresindeki uyarıcıları duymakta zorlanır çünkü beyin bu uyarana odaklanarak diğer uyaranları filtreler.

Bu uyaran yoğunluğu beynin dopamin salgılamasına neden olur, bu da çocukta bir "ödül" ya da mutluluk hissi yaratır. Beyin, bu güçlü uyaranı sık sık aramaya başlar ve ekrandan uzak kaldığında huzursuzluk, keyifsizlik gibi yoksunluk belirtileri gelişebilir. Aynı keyif duygusunu düşük uyarıcı ortamlarda elde etmek giderek zorlaşır. Yani, çocuk zamanla basit oyunlardan, sosyal etkileşimden ya da doğadan eskisi kadar keyif alamaz hale gelebilir. Durum böyle olunca ekran=dopamin mantığıyla ne zaman ekran izlese o zaman mutlu oluyor. Sürekli mutlu olmak için, sürekli dopamin salgılamak için, sürekli ekran ister ve bu sürekliler bir döngüye girerek bağımlılık oluşturur.

Gelelim ekran bağımlılığından nasıl kurtulacağınıza;

Öneriler:

✨ Model olun: Çocuğunuzun ekran süresi ile ilgili kurallar koyarken, siz de en azından ekran bağımlılığı geçene kadar bu kurallara uyarak örnek olun.

✨ Ekran süresini sınırlandırın: En az dört yaşına kadar ekran izletilmemesi çocuklarımızın gelişimi için çok önemlidir. Dört yaşından sonra ise günlük yarım saat bir saati geçirmemek çocuğun ekran maruziyetini önemli ölçüde azaltır.

✨ Alternatif aktiviteler sunun: Çocuğun sevebileceği aktiviteleri tespit edin ve sonra kendinizde oyuna katılarak bir oyun kurun, böylece oynadığı oyundan aldığı keyif ekrandan aldığı keyiften daha fazla olacağı için ekran bağımlılığı bu şekilde son bulacaktır. Tabi ki bunun sürekliliği çok önemli!