Duyusal Bakış Açısıyla Çocuklarda Şiddet: Ne Zaman Gerekli, Ne Zaman Zararlı? Evde Şiddeti Durdurabilir Miyiz?

Çocuklarda şiddet, sık sık kötü bir davranış olarak kabul edilir, ancak bu yazıda çocuklar neden şiddet uygular duyusal perspektiften bakarak, şiddetin neden bazen gerekli olduğunu ve ne zaman zararlı hale gelebileceğini inceleyeceğiz.

Erg. Harun Köse

9/20/20234 min oku

two toddler pillow fighting
two toddler pillow fighting

Başlık: Duyusal Bakış Açısıyla Çocuklarda Şiddet: Ne Zaman Gerekli, Ne Zaman Zararlı? Evde Şiddeti Durdurabilir Miyiz?

Çocuklarda şiddet, sık sık kötü bir davranış olarak kabul edilir, ancak bu yazıda çocuklar neden şiddet uygular duyusal perspektiften bakarak, şiddetin neden bazen gerekli olduğunu ve ne zaman zararlı hale gelebileceğini inceleyeceğiz.

1. Duyusal Dürtüler ve Reaksiyonlar: Duyusal uyarıcılar, çocukların davranışlarını etkileyebilir. Bu bölümde şunlar ele alınabilir:

  • Vücudumuzda bulunan proprioseptif duyumuzun kasalardan, kemiklerden ve tendonlardan aldığı uyaranlar sayesinde, bedenimizi hissederiz ve tanırız; bedenimizin ve uzuvlarımızın uzunluğu, ağırlığı, kuvveti ve dayanıklılığı hakkında sürekli olarak beynimize bilgi iletiriz. Böylece davranışları gerçekleştirmek için davranışı yapabilme kabiliyetimiz hakkında bilgi sahibi olabiliriz.

  • Proprioseptif duyumuz yeterince doğru bilgi(uyaran) alamadığı durumlarda ise tam olarak kendimizi fiziksel olarak tanıyamayız. İnsan gelişimi boyunca adaptif bir varlık olduğu için bu durumda ya içine kapanık tepkiler verir ya da kendini çok güçlü göstermek için agresif tavırlar sergiler.

  • Ya da bu durumların dışında bilmediğini öğrenmek ya da yanlış olanı düzeltmek için ekstra çaba gösterir. Bunlar duyularının ihtiyacı olan uyaranı temin etmek için yaptığı davranış veya hareketlerdir.

2. Şiddetin Duyusal İfadesi: Çocukların duyusal tepkilerini nasıl şiddetle ifade ettiklerini incelemek önemlidir:

· Çocuklar bulunduğu ortamda kabul görmek ve dikkat çekmek için bazı şiddet davranışları sergilerler. Büyüdükleri süre boyunca yaşadıkları fiziksel ve bilişsel değişimlerle baş etme becerileri hakkında yeterli bilgi düzeyine sahip olmadıkları ve onlarla boğuştukları için güncel sosyal sorunlarının çözümünde kendince kolay yolları seçmekte ve gücü yettiğini düşündüğü çocuklara fiziksel şiddet uygulamaya kalkışmaktadırlar

  • Yukarıda da bahsettiğimiz gibi vücudunda yeterince doğru bilgi alamayan çocuklar ya adaptasyonu sağlamak için ya da doğru bilgiyi edinmek için şiddet eğilimi gösterebilirler.

3. Şiddetin Gerekliliği ve Zararı: Şiddetin bazen gerekliliği ve zararı konusunda bir denge olabilir:

  • Çocuklar için ve hatta bazı yetişkinler için iletişim başlatmak zordur aslında, bunun için insanın dünyadaki var olduğu süre boyunca denediği birden fazla iletişim yöntemi vardır. Bunlardan en sık ve en etkili olanı sözlü iletişimdir ancak bazen çocuklar iletişimi başlatmada ilk ne söz söyleyecekleri konusunda kararsız kalırlar. Bunun yerine en iyi dikkat çekme yöntemi olan, temas etme ya da can acıtma(şiddet) yöntemini kullanırlar. Örneğin: kendi küçüklüğünüzü düşünün erkek bir çocuk bazen kız çocuklarla iletişime girmek için gidip onun saçını çekerdi ve böylece arkadaşlıkları başlamış olurdu. Burada amaç her zaman karşı tarafa zarar vermek değildir bazen iletişim başlatmaktır.

  • İlk başlarda normal olan bu durum sosyalleşmede ki baş etme yollarının yenilerinin öğrenilmemesi ile giderek şiddetini arttırabilir ve artık sadece iletişim başlatmak için değil tamamen şiddet uygulayıp diğerlerinden daha güçlü olduğunu göstermek için devam edebilir.

4. Duyusal Eğitim ve Alternatif Yaklaşımlar: Çocuklara duyusal eğitim vermek, şiddet eğilimlerini azaltmada nasıl yardımcı olabilir?

  • Öncelikle uygulanan şiddetin sebebini öğrenmek en mantıklı yoldur. Bedenini tanımadığı için adaptasyon amacı ile mi şiddet uyguluyor yoksa iletişim başlatmayı bilmediği için mi yoksa iletişim başlatmayı bilmiyor ama bir yandan da kuvvetinin farkında değil hani eli ağır dediğimiz bir tabir var ya işte ne kadarlık bir kuvvet dikkat çeker bunu tam olarak anlayamamış mı? Çünkü çocuğun uyguladığı kuvvet aynıdır ama uyguladığı kuvvet karşısında aldığı tepki her seferinde farklıdır, çünkü bütün çocukların acı eşiği aynı olmadığı için doğal olarak tepkilerde farklıdır.

  • Şiddet uygulayan çocuk burada uyguladığı kuvvetin miktarını öğrenebilmek için daha fazla çocuğa vurarak ortalamayı öğrenmeye çalışır. Bunun yerine objektif olarak öğrenirse şiddet davranışı geçer.

  • Bu durumun çözümünde çok basit bir yöntem var aslında: öncelikle çocuğun vücudu ile beyni arasındaki bağlantıyı arttırmamız gerekiyor. Sonrasında ise çocuğun kuvvetinin farkına varmasını sağlamamız gerekiyor. Bunun için evde basit materyaller yapacağımız bir aktivite sorunu bir ay içerisinde ortadan kaldıracaktır.

5. Yöntem: Evde uygulanabilecek aktivite

  • Bir çorabın içine 100gr mercimek, bulgur, kum veya benzeri bir materyal doldurarak ağzını bağlayalım.

  • Yere bir kova koyalım.

  • Çocuğunuzun kovadan 2 metre uzakta bir noktada durmasını ve asla yerini değiştirmemesini isteyelim. ( burası önemli çünkü oyunu her oynadığınızda mesafenin sabit kalması gerekecek)

  • Daha sonra içi dolu çorabı kovaya basket atmasını isteyelim.

  • Bu oyunda 10 atıştan 7 ya da 8 tane atışı kovaya girdirebiliyor olması bizim için yeterlidir.

  • Bundan sonrasında 100gramı 200grama çıkartacağız.

  • Yine 10 atıştan 7 veya 8 tanesini kovaya atabildiğinde 100gr - 100gr şeklinde arttıracağız böylece çocuk objektif bir şekilde ne kadar kuvvet uyguladığını öğrenmiş olacak.

Sonuç: Duyusal açıdan bakıldığında, çocuklarda şiddetin bazen gerekli olabileceği, ancak genellikle zararlı olduğu anlaşılabilir. Duyusal eğitim ve alternatif yaklaşımlar, çocukların daha sağlıklı ve duyarlı bir şekilde duyusal tepkilerini ifade etmelerine yardımcı olabilir.

Anahtar kelimeler: Çocuklarda Şiddet, Duyusal Bakış Açısı, Proprioseptif Duyu, Agresif Davranışlar, Şiddetin Gerekliliği, Şiddetin Zararı, Duyusal Eğitim, İletişim Başlatma, Adaptasyon, Fiziksel Şiddet, Kuvvet Farkındalığı, Sosyal Sorunlar, Duyusal Reaksiyonlar, Evde Aktivite, Çocuk Gelişimi, Duyusal Tepkiler, Şiddet Eğilimi, Alternatif Yaklaşımlar, Duyusal Terapi, Kuvvet Uygulama.